Wybrane aspekty zmian restrukturyzacyjnych w polskim górnictwie węgla kamiennego (w latach 1990-2008)

Selected aspects of restructuring changes in Polish hard-coal mining (in years 1990-2008)
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko
Rocznik 8
2009
Issue 2
Full text: 
Abstract text: 
Restructuring changes occurring in Polish hard-coal mining industry resulted from the need of adaptation of their work for the conditions of market economy and the situation dominating on domestic and international coal market. The basis of mining restructuring constituted government programmes which have been briefly discussed in this article. Within the frame of the act on property transformation of some enterprises, six uni-legal person companies of the state treasury from 49 mines were established. Additionally, coal is also mined by "Siltech" private mine inc. company. Mine Restructuring Inc. Company works within the structure of hard coal mining industry which deals with liquidation and after-liquidation works. An important problem constitutes technical mines restructuring which brings significant influence on other aspects of their work, particularly on performance. Action in the technological field rely on concentration production in longwalls, preparation plants and in the whole mining and technological area and also the actions resulting in coal quality improvement. It results in decreasing in the number of mining longwalls, increase in productivity and consequently in simplification of structures of mines and it results in the possibility of employment decrease. In working mines, according to experts a partial solution to the employment problem may constitute engaging dismissed miners in profitable mines. Concentration of production is profitable regarding small capital freeze in long-lasting objects of mine assets, increase in productivity, decrease in employment, restriction of water flow in a time unit, decrease in air flow rate, work and material costs, energy and work safety improvement. Increase in concentration of productivity may be obtained as a result of fusion a mine with a neighbouring one. The extremely important condition of change mining and processing process constitutes the aim of the improvement of coal qualitative parameters. It may be achieved by modernization and processing plants development. In the further part of the article problems referring to employment restructuring have been discussed which results from the decrease in production costs. The restructuring includes the change of general number of employees in an enterprise, employment structure and the change of employees' qualifications. In the process of employment restructuring one assumes the exclusion of unemployment increase through activation of workers leaving mining industry, assurance of social protection and possibility of qualification for a new job.
Polish abstract: 
Zmiany restrukturyzacyjne zachodzące w polskich kopalniach węgla kamiennego wynikały z potrzeby dostosowania ich działalności do warunków gospodarki rynkowej oraz sytuacji panującej na krajowym i międzynarodowym rynku węgla. Podstawę restrukturyzacji górnictwa stanowiły programy rządowe, które pokrótce zostaną omówione w niniejszym artykule. W ramach ustawy o przekształceniach własnościowych niektórych przedsiębiorstw z 49 kopalń zostało utworzonych sześć jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Dodatkowo, węgiel jest wydobywany w prywatnej kopalni Siltech sp. z o.o. W strukturze górnictwa węgla kamiennego funkcjonuje również Spółka Restrukturyzacji Kopalń SA, zajmująca się likwidacją i pracami polikwidacyjnymi. Ważnym zagadnieniem jest techniczna restrukturyzacja kopalń, wywierająca znaczny wpływ na pozostałe aspekty ich funkcjonowania, szczególnie na efektywność. Działania w sferze technicznej to koncentracja produkcji w ścianach, oddziałach przygotowawczych oraz w całym obszarze górniczo-technicznym, a także działania prowadzące do poprawy jakości węgla. Prowadzi to do zmniejszenia liczby ścian wydobywczych, wzrostu wydajności, a w konsekwencji do uproszczenia struktury kopalni i w efekcie daje możliwość zmniejszenia zatrudnienia. W kopalniach czynnych, według specjalistów, częściowym rozwiązaniem problemu zatrudnienia może być zatrudnianie zwalnianych górników w rentownych kopalniach. Koncentracja produkcji jest korzystna z uwagi na zamrożenie niewielkiego kapitału w długotrwałych obiektach majątku kopalni, zwiększenie wydajności, zmniejszenie zatrudnienia, ograniczenie dopływu wody w jednostce czasu, zmniejszenie wydatku powietrza, kosztów robocizny, materiałów, energii i poprawę bezpieczeństwa pracy. Zwiększenie koncentracji produkcji można uzyskać także w wyniku połączenia kopalni z sąsiednią kopalnią. Niezwykle ważnym warunkiem zmian procesu wydobywczo-przeróbczego jest dążenie do poprawy parametrów jakościowych węgla. Można to uzyskać przez modernizację, rozbudowę i budowę zakładów przeróbczych. W dalszej części artykułu omówiono zagadnienia dotyczące restrukturyzacji zatrudnienia i stąd wynikającego zmniejszenia kosztów produkcji. Restrukturyzacja ta obejmuje zmianę ogólnej liczby zatrudnionych w przedsiębiorstwie i struktury zatrudnienia oraz zmianę kwalifikacji zatrudnionych. W procesie restrukturyzacji zatrudnienia założono niedopuszczenie do wzrostu bezrobocia przez aktywizację pracowników odchodzących z górnictwa, zapewnienie osłon socjalnych i możliwość przekwalifikowania.
APA
Dubiński, J., & Turek, M. (2009). Wybrane aspekty zmian restrukturyzacyjnych w polskim górnictwie węgla kamiennego (w latach 1990-2008) [Selected aspects of restructuring changes in Polish hard-coal mining (in years 1990-2008)]. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko, 8(2), 5–19.
 
MLA
Dubiński, Józef, and Marian Turek. “Wybrane Aspekty Zmian Restrukturyzacyjnych w Polskim Górnictwie Węgla Kamiennego (w Latach 1990-2008) [Selected Aspects of Restructuring Changes in Polish Hard-Coal Mining (in Years 1990-2008)].” Prace naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko 8.2 (2009): 5–19.